Voor haar masterthesis A la recherche du temps perdu. Object handling, reminiscence and storytelling practices for people with Alzheimer’s living in a nursing home zocht VUB-studente Astrid Luypaert naar manieren om de zorg- en de erfgoedsector dichter bij elkaar te brengen. Ze deed dat in het kader van het community service opleidingsonderdeel ‘Project’ in de VUB-master Kunstwetenschappen en Archeologie, onder leiding van Prof. Karin Nys.
Luypaert ging voor haar onderzoek uit van een vraag van de Alzheimerliga. Volgens die liga is er een groeiende diversiteit aan patiënten met dementie in de zorginstellingen en wordt het steeds complexer om voor die heel diverse groep mensen zinvolle activiteiten te verzinnen. “Ik heb gezocht naar technieken om van die diversiteit een troef te maken”, aldus Luypaert.
Mensen met Alzheimer en andere vormen van dementie worden vaak in hun denken getriggerd door ze te confronteren met voorwerpen, teksten of muziek uit hun verleden. “In de klassieke perceptie heeft men de neiging terug te grijpen naar gekend erfgoed, zoals liedjes, voorwerpen en andere dingen die verwijzen naar het verleden van een patiënt”, zegt Luypaert.
“Uit een bevraging van de inwoners, professionele verzorgers en mantelzorgers van het Heilig Hart woonzorgcentrum in Kortrijk, over hún voorkeuren voor gekende of onbekende voorwerpen, bleek echter een duidelijke voorkeur voor het onbekende. De alzheimerpatiënten in Kortrijk kregen heel graag nieuwe dingen in handen. In tegenstelling tot wat men geneigd is te denken, leren ook zij nog graag elke dag bij. Er is te weinig aandacht voor het nieuwe in het aangereikte materiaal. Men houdt bovendien nauwelijks rekening met de tactiele kwaliteiten van de voorwerpen en met de esthetiek. Het opdiepen van voorwerpen die in het geheugen moeten graven naar punten van herkenning, is soms heel confronterend, zowel voor de patiënt als voor zijn omgeving. Ten slotte bleek het ook voor alzheimerpatiënten belangrijk dat ze voorwerpen in hun handen kregen met een grote erfgoedwaarde: een voorwerp uit een museum had meer succes dan een dagelijks voorwerp uit de onmiddellijke omgeving.”
Lees verder op de site van de VUB.
