Een gouden standaard voor de menswetenschappen

Mijn droomproject is om de sociale mens en de rationele mens in vergelijking te kunnen onderzoeken: op zoek naar een gouden standaard voor de menswetenschappen.

De rationele mens wordt meestal onderzocht vanuit een economisch model. Het voordeel van dit model is dat we een prijs zetten op gedrag en dat we op die manier verschillende gedrag met elkaar kunnen vergelijken. We kunnen bijvoorbeeld meten dat mensen meer geld uitgeven aan 100 gram suiker dan aan 100 gram graan. Daar kunnen we dan uit afleiden dat suiker kennelijk meer wordt gewaardeerd dan graan.

De sociale mens wordt onderzocht met een psychologisch model. We maken gebruik van vragenlijsten, en meten bijvoorbeeld of mensen vriendschap belangrijk vinden (i.e. Hoe leuk vind jij ….. 1 – helemaal niet, 7 – heel erg).

Maar hoe kan je nu beide modellen goed met elkaar vergelijken? Sommige onderzoekers denken dat dit kan door gewoon het economische model door te trekken. Je kan een prijs op vriendschap zetten en een prijs op brood en als vriendschap duurder is dan brood dan zal vriendschap kennelijk belangrijker zijn. Andere onderzoekers trekken het psychologische model door en gebruiken een vragenlijst om vriendschap en brood te vergelijken. En dan kan je ook vinden dat vriendschap leuker is dan brood.  Ik vind – en daar sta ik  natuurlijk niet alleen in – dat het toch onbevredigend blijft. Het zou toch mooi zijn als we een soort gouden standaard zouden kunnen verzinnen waarin we zaken kunnen vergelijken. Hoe? Geen idee? Maar dat zou mijn wens zijn.