De belangrijkste les die rechtspsycholoog Jenny Schell-Leugers haar studenten meegeeft? Als je ooit onschuldig wordt vastgehouden door de politie, neem een advocaat en zwijg. Denk niet: ik heb niks te verbergen en leg het wel uit. De praktijk leert dat iedereen het slachtoffer kan worden van een rechterlijke dwaling. Met een nieuwe database probeert ze de omvang van het probleem in Europa in kaart te brengen. “Dit is pas het begin.”
Samen met de Nederlandse rechtspsycholoog Linda Geven en de Duitse rechtspsycholoog Teresa Schneider richtte ze het European Registry of Exonerations (EUREX) op. In deze database verzamelen ze informatie over rechterlijke dwalingen in Europa. Ze hanteren daarbij een strikte definitie en nemen alleen gevallen op van individuen die na een definitieve veroordeling alsnog zijn vrijgesproken in een heropende zaak. Op dit moment telt EUREX 123 vrijspraken in 17 landen. En dat is, zo vermoeden Schell-Leugers en haar collega’s, nog maar het topje van de ijsberg. “De drempel om een zaak heropend te krijgen is echt ontzettend hoog. De kans is groot dat er nog veel onschuldige mensen vast zitten die weinig kans maken op vrijspraak. Met EUREX hopen we het bewustzijn hierover te vergroten.”
Vijf factoren blijken in belangrijke mate bij te dragen aan rechterlijke dwalingen: valse bekentenissen, onbetrouwbare ooggetuigenverklaringen, valse beschuldigingen, misleidend of foutief forensisch bewijs en wangedrag van autoriteiten.
Bericht op de site van de UM.
