Waarom ik geen klimaatlezingen meer geef
Dat is niet omdat ik van mening veranderd ben over het klimaat. Ik heb nu eenmaal, om met Willem Frederik Hermans te spreken, ‘de geologische blik op de geschiedenis’. Ik kan de recente hittegolven, overstromingsrampen en catastrofale droogten alleen maar zien in het perspectief van de geschiedenis van de aarde, waarvoor dat dagelijkse kost is. Niemand ontkent dat de aarde aan het opwarmen is, niemand ontkent dat CO2 een broeikasgas is, niemand ontkent dat de stijging van het CO2 gehalte in de atmosfeer door de mensheid is veroorzaakt. Maar dat vooral de mens door de uitstoot van broeikasgassen schuldig is aan de huidige opwarming wil er bij mij nog steeds niet in. Ik ga hier niet in op de argumenten, dat heb ik in het verleden al genoeg gedaan. Ik heb daarover na het verschijnen van mijn boeken De menselijke maat in 2006 en Spiegelzee in 2017 meer dan driehonderd lezingen gegeven in binnen- en buitenland, in vijf talen, maar ik ben nu tot de slotsom gekomen dat het effect daarvan op het beleid absoluut nihil is geweest. Daarom ben ik ermee gestopt. Ik voel mij precies als de briljante columniste Sheila Sitalsing die na elf jaar scherpzinnige columns in de Volkskrant in haar afscheidsstukje constateerde: ‘veel autoriteiten blijven ook na doorwrochte publicaties doorgaan met wat ze deden.’
Begrijp me goed, ik heb tijdens die lezingen heel wat medestanders gevonden. Ik vroeg na afloop wel eens wie het met mij eens waren, vaak was dat de meerderheid van de toehoorders. Maar het waren wel vaak dezelfde oude witte mannen die mij hadden uitgenodigd en van tevoren wisten wat ze zouden krijgen. Inmiddels heeft de actieve Delftse hoogleraar Guus Berkhout een indrukwekkende verzameling van meer dan duizend wetenschappers uit alle landen van de wereld bijeen weten te brengen in de stichting Clintel (Climate Intelligence). Die zijn het allemaal met elkaar eens dat de klimaatcrisis niet bestaat. Daarmee heeft hij in elk geval aangetoond dat het zogenaamde consensus waar de klimaatgoegemeente mee schermt minder groot is dan zij wel beweert. Maar de impact daarvan op het beleid is nog steeds vrijwel nul. Ik heb mij zelf overigens altijd verre gehouden van Clintel omdat ik niet in een hokje gestopt wil worden en liever mijn onafhankelijkheid bewaar.
Ik koester de uitspraak van Milutin Milanković, de man die in 1941 beweerde dat de ijstijden het gevolg waren van variaties van de baan van de aarde om de zon. Hij zei altijd: ‘History will prove I’m right’. Hij overleed in 1958 zonder zijn theorie bevestigd te hebben gekregen, maar gelijk kreeg hij wel degelijk. Dat zal mij ook wel overkomen.
Ondertussen houd ik mij liever bezig met de geologische geschiedenis van Suriname tussen 2,1 en 1,9 miljard jaar geleden. Dat is minder controversieel en zeker zo interessant.