De AI-paradox en juridisch onderzoek
AI-tool Leya antwoordt op de vraag (‘thread’) “Wat betekent de groeiende kracht van AI voor juridisch wetenschappelijk onderzoek?” op 6 november 2024 als volgt:
“De groeiende kracht van kunstmatige intelligentie (AI) heeft ook aanzienlijke implicaties voor juridisch wetenschappelijk onderzoek. Hier zijn enkele belangrijke manieren waarop AI dit onderzoeksgebied beïnvloedt:
- Geavanceerde Data-analyse: AI kan grote datasets analyseren en patronen identificeren die voor menselijke onderzoekers moeilijk te detecteren zijn. Dit kan leiden tot nieuwe inzichten en een dieper begrip van juridische trends en fenomenen.
- Automatisering van Literatuuronderzoek: AI-tools kunnen helpen bij het doorzoeken van enorme hoeveelheden juridische literatuur, jurisprudentie en wetgeving. Dit maakt het mogelijk om sneller en efficiënter relevante bronnen te vinden en te analyseren.
- Voorspellende Modellen: AI kan worden gebruikt om voorspellende modellen te ontwikkelen die de uitkomsten van rechtszaken of de impact van nieuwe wetgeving kunnen voorspellen. Dit kan nuttig zijn voor beleidsmakers en onderzoekers die de mogelijke gevolgen van juridische veranderingen willen begrijpen.
- Tekstanalyse en Sentimentanalyse: AI kan worden ingezet voor de analyse van juridische teksten, zoals rechterlijke uitspraken, wetenschappelijke artikelen en beleidsdocumenten. Sentimentanalyse kan bijvoorbeeld inzicht geven in de toon en houding van juridische beslissingen of wetenschappelijke discussies.
- Interdisciplinaire Onderzoeken: AI maakt het mogelijk om juridische onderzoeksmethoden te integreren met technieken uit andere disciplines, zoals economie, sociologie en computerwetenschappen. Dit kan leiden tot meer holistische en multidisciplinaire benaderingen van juridische vraagstukken.
- Efficiëntie in Onderzoeksprocessen: Door routinetaken te automatiseren, zoals het coderen van gegevens en het uitvoeren van statistische analyses, kunnen onderzoekers meer tijd besteden aan creatieve en kritische denkprocessen.
- Toegankelijkheid van Onderzoeksresultaten: AI kan helpen bij het vertalen van complexe juridische onderzoeksresultaten naar begrijpelijke taal voor een breder publiek, inclusief beleidsmakers, advocaten en het algemene publiek.
- Innovatie in Onderzoeksgebieden: AI kan nieuwe onderzoeksgebieden openen door het mogelijk te maken om vragen te stellen en te beantwoorden die voorheen onbereikbaar waren vanwege de complexiteit of omvang van de benodigde data-analyse.
Net als bij juridisch praktijkonderzoek zijn er ook bij juridisch wetenschappelijk onderzoek ethische en methodologische overwegingen. Het is belangrijk om de betrouwbaarheid en validiteit van AI-modellen te waarborgen, vooringenomenheid in algoritmen te minimaliseren en de privacy en vertrouwelijkheid van onderzoeksgegevens te beschermen. Juridische wetenschappers moeten zich bewust zijn van deze uitdagingen en AI op een verantwoorde en kritische manier integreren in hun onderzoek.”
Wat mij betreft is dat een behoorlijke adequate beantwoording van de vraag. Wat wel opvalt – zou dat vooringenomenheid zijn? – is dat het aantal woorden dat aan de voordelen van de inzet van AI wordt besteed vele malen groter is dan de waarschuwingen tegen de risico’s. Maar wat daarvan ook zij, het gaat er inderdaad om AI op een verantwoorde en kritische manier in het doen van onderzoek te integreren. Daarvoor is kennis over de werking van AI onontbeerlijk. Maar dat geldt ook voor eigen, parate kennis over het te onderzoeken rechtsgebied. Zonder dat kunnen AI-hallucinaties niet worden herkend en kan er van betrouwbaar onderzoek geen sprake zijn. Maar juist het bestaan van AI kan er toe leiden dat die parate kennis van het recht afneemt omdat studenten en onderzoekers daarvoor steeds meer op AI leunen. Het omgaan met deze AI-paradox vormt de grootste uitdaging voor het juridisch onderzoek en de opleiding van juristen in de toekomst. Lukt dat niet dan kan de maatschappij steeds minder op rechtswetenschappelijk onderzoek leunen met alle gevolgen van dien.