Slimme robotarm denkt met chirurg mee
Microchirurgen hechten geregeld bloedvaatjes dunner dan een millimeter handmatig aan elkaar, bijvoorbeeld bij het herstellen van een verminkt gezicht of bij het reconstrueren van een geamputeerde borst. Plastisch chirurg Dalibor Vasilic van het Erasmus MC in Rotterdam heeft een visionair idee ontwikkeld om een slimme robotarm te laten meedenken over de beste manier om een patiënt te opereren.
Sinds enkele jaren opereert Vasilic met de hulp van een robotarm waaraan een digitale microscoop is bevestigd. Tijdens de operatie kijkt Vasilic niet meer direct naar de plek van de operatie en zijn handen, maar door een 3D-bril naar een scherm recht voor zich. Het schermbeeld komt van een camera aan een beweeglijke robotarm die de operatie vanuit veel meer hoeken kan laten zien dan de chirurg zelf.
Niet alleen geeft deze digitalisering de chirurg een beter beeld, de digitalisering maakt ook de integratie van kunstmatige intelligentie (AI) mogelijk. Vasilic wil de robotarm dankzij AI meedenkend maken, zodat deze in de toekomst precies begrijpt hoe en in welke stappen een operatie wordt uitgevoerd. De robot kan dan bijvoorbeeld vragen stellen als: ‘Zal ik het beeld verplaatsen, zodat je de volgende stap beter kunt uitvoeren?’ Daarbij laat hij meteen het beoogde nieuwe beeld zien. De slimme robotarm begrijpt ook wanneer een operatiestap niet helemaal volgens plan is verlopen en hij kan dan zelf een alternatief voorstellen op basis van de data van eerdere operaties.
De patiënt profiteert op verschillende manieren. De slimme robotarm verbetert het zicht van de chirurg op de operatie, vergroot de kans dat de operatie slaagt en versnelt de operatie ook nog eens.
Om zijn visie van een slimme robotarm te realiseren, werkt Vasilic onder andere samen met de onderzoeksgroep van professor Catholijn Jonker van de TU Delft. Hybride intelligentie is het toverwoord in die samenwerking: het combineren van menselijke en kunstmatige intelligentie. De slimme robotarm en de mensen in het operatieteam moeten elkaar perfect aanvullen. Robot en mens moeten allebei van elkaar willen leren. Als de robot iets niet weet, moet hij vragen kunnen stellen. Hij moet weten dat hij soms toestemming moet vragen en dat als hij iets niet zelf kan uitvoeren, hij de handeling uit handen moet geven aan een mens.
De slimme robotarm kan in de toekomst zelfs een onderdeel worden van een digitaal platform waarin de chirurg ook bijvoorbeeld medische beelden integreert, waarin de robotarm leert van eerdere operaties, helpt om nieuwe chirurgen en studenten te trainen en zelfs suggesties geeft voor het maken van een nieuw instrument dat een specifieke operatieve handeling mogelijk maakt. AI geeft de chirurg in de toekomst een turboboost!