Zijn democratieën klaar voor AI?
2024 was het jaar waar de ondergang van democratieën door (generatieve) AI was voorspeld. Dat is niet gebeurd (en er zijn wellicht andere krachten die belangrijker zijn voor de erosie van steun voor democratische instituties). Maar nieuwe AI toepassingen veranderen de manier waarop er politieke campagnes gevoerd kunnen worden, de productie en distributie van journalistiek en andere informatie, geeft iedereen de mogelijkheid om snel en veel inhoud te creëren. Waar AI niet het einde heeft betekend van verkiezingen en de democratie in 2024 is het ook een feit dat er tijdens bijna alle verkiezingen van Indonesië, India, en de VS tot Duitsland voorbeelden zijn van hoe AI onderdeel is geworden van de campagne. Zijn onze democratieën hier klaar voor? Zijn politici gereed om hiermee om te gaan en een voorbeeld te geven? Hoe kunnen de media het best hierover berichtgeven zonder angst te zaaien of tech-optimisme? Hoe reageren burgers hierop en wat betekent het voor vertrouwen in informatie, de politiek, instituties en elkaar?
Het vakgebied politieke communicatie, op de kruising tussen communicatiewetenschap en politicologie, houdt zich met dit soort vragen bezig, vaak samen met informatici en juristen, die ook de technologieën en de veranderende regelgeving op dit gebied onderzoeken. Want het is alles behalve helder welke regels en afspraken hiervoor het beste zijn en of de nieuwe Europese regels (zoals de AI verordening) voldoende zijn. Het zijn spannende dagen voor de AI wereld en voor democratieën. Maar ook zeer spannende dagen voor onderzoekers die de invloed van AI op de politiek, de media, en op burgen willen begrijpen. Vooralsnog is het antwoord op de vraag of democratieën klaar voor AI zijn eerder nee dan ja.