Econoom Dirk Bezemer, hoogleraar Economie van de Internationale Financiële Ontwikkeling, plaatst al jaren fundamentele kanttekeningen bij de omvang van de financiële sector en het Nederlands overheidsbeleid. Nu pleit hij ervoor dat ook gewone mensen een bankrekening kunnen openen bij de centrale bank. Dan zijn banken hopelijk niet langer too big to fail.
De bancaire sector gijzelt vijftien jaar na de economische crisis van 2008 nog steeds de Nederlandse en ook de internationale economie, zo schreef Bezemer eind maart 2023 in NRC Handelsblad. Samen met mede-hoogleraren Arnoud Boot en Mark Sanders pleitte hij in dit opiniestuk voor de ‘digitale euro’, als een toevluchtsoord voor de Nederlandse spaarder. Die wordt dan minder afhankelijk van zijn deposito bij commerciële banken.
“Specialisten zitten te wachten op een volgende periode van financiële stress en de volgende bank of grote verzekeraar die in de problemen komt. Dat komt doordat er weeffouten zitten in het mondiale financiële systeem, ook in Nederland. Als je wilt voorkomen dat private banken het publieke financiële systeem gijzelen, omdat ze de hele economie meesleuren als ze omvallen, dan moet je een publieke back-up voor het betalingssysteem hebben. Als die er is, ben je veel vrijer om private banken in een uiterste consequentie failliet te laten gaan. Het is gewoon gezond dat bedrijven failliet gaan die niet efficiënt functioneren of te veel risico genomen hebben.”
De nieuwe Europese Bankenunie moet voorkomen dat landen opnieuw ten onder gaan door hun bancaire sector, zoals gebeurde in landen als Griekenland, Spanje en Ierland. Ook hebben banken hogere buffers, alhoewel te klein in de ogen van mensen als Bezemer en zijn Tilburgse collegahoogleraar Harald Benink. Tot slot zijn er voor de banken veel regels bijgekomen. Maar die werken juist averechts, vertelt Bezemer. “Doordat de regelgeving zo aangescherpt is, hebben de banken enorm veel compliance-mensen moeten aannemen, om alle risico’s te rapporteren. Alleen grote banken kunnen dat nog doen. Kleinere banken hebben daar gewoon de marge niet voor.” Banken zijn dus nog altijd te omvangrijk, vindt hij.
Lees het interview op de site van de Broerstraat, het kwartaalmagazine voor relaties van de RUG.
