Psychiatrische aandoeningen hebben een enorme impact op de kwaliteit van leven van mensen die eraan leiden en op mensen in hun omgeving. Ruim een kwart van de mensen in Nederland heeft in het afgelopen jaar last gehad van een psychiatrische aandoening. Doordat de onderliggende neurobiologie nog steeds grotendeels onbekend is, zijn de behandelopties van patiënten helaas beperkt. Er zijn duidelijke genetische factoren geïdentificeerd die een substantiële invloed hebben op het ontstaan, maar de biologische mechanismen waardoor die genetische factoren invloed hebben zijn nog grotendeels onbekend. Mensen die leiden aan psychiatrische aandoeningen vallen vaak niet goed in de bestaande diagnose labels die psychiaters hebben ontwikkeld. Dr. Inge R. Holtman van het Universitair Medisch Centrum Groningen heeft recentelijk een beurs gekregen van de European Research Counsil (ERC) ter waarde van 1.5 miljoen Euro om een beter begrip te krijgen van de moleculaire en cellulaire processen die ten grondslag liggen aan drie veel voorkomende en gerelateerde psychiatrische aandoeningen: schizofrenie, bipolaire stoornis, en zware vormen van depressie.
Dit project is een samenwerking tussen de onderzoeksgroep van dr. Holtman met de Nederlandse Hersenbank, en bouwt voort op de Netherlands Neurogenetics Database, een initiatief waarin de uitvoerige klinische en neuropathologische informatie van Nederlandse Hersenbank gecombineerd wordt met genetica data, om een beter inzicht te krijgen in het ontstaan van hersenziektes. In dit ERC-project, zal de groep van dr. Holtman hersenweefsels van psychiatrische donoren van de Nederlandse Hersenbank onderzoeken met behulp van de allernieuwste genomics technologieën. Hiermee kan de onderzoeker identificeren welke celtypes en moleculaire mechanismen ten grondslag liggen aan de symptomatologie van deze aandoeningen. Daarmee krijgen we een beter begrip van de verstoorde neurobiologie, en nieuwe potentiële drug targets kunnen vervolgens worden geïdentificeerd. Dr. Holtman is de personen die besloten hebben om hun hersenen te doneren aan de Hersenbank heel dankbaar: ‘Zonder hen zouden we dit bijzondere onderzoek niet kunnen doen, voor mij zijn ze echt de helden van de Hersenbank’. Na dit identificatieproces, zal worden geprobeerd deze veranderingen na te bootsen met behulp van gekweekt hersenmateriaal dat uit stamcellen is gemaakt. ‘Als we in staat zijn deze veranderingen na te bootsen in het lab, kunnen we mogelijk ook grootschalig nieuwe medicatie uitproberen’. Dr. Holtman is heel enthousiast en dankbaar dat de European Research Counsil haar deze ambitieuze beurs heeft toegekend, zodat ze dit project in de praktijk kan gaan verwezenlijken.
