Een atlas is een verzameling van kaarten die vaak verschillende soorten informatie bevatten over landen, continenten, en de wereld. Is het mogelijk om een atlas te maken van het brein? Dit idee komt niet compleet uit de lucht vallen: al meer dan 100 jaar geleden maakte Korbinian Brodmann de eerste kaart van het brein aan de hand van celpatronen. Zoals atlassen van de aarde verschillen in hoogte, gewassen, wegen en verbindingen laten zien, proberen wetenschappers nu de structuren, celtypen en verbindingen van het brein in kaart te brengen.
Het menselijk brein is enorm complex: er zijn honderden verschillende soorten cellen die beïnvloed worden door genen (net als iedere andere cel in je lichaam). En breinactiviteit omvat zowel elektrische als chemische processen en functies. Zo heb je het Human Connectome Project (HCP), dat verbindingen tussen hersengebieden in kaart heeft gebracht. Ook is er de Allen Human Brain Atlas (AHBA) die genexpressie over verschillende soorten hersencellen in kaart heeft gebracht en nu van plan is om een atlas te maken van alle cellen in het brein. Deze atlassen zorgen ervoor dat wetenschappers toegang hebben tot data die anders niet beschikbaar waren.
Viola Hollestein vraagt zich op Donders Wonders – en nu op Radboud Recharge – af: Is het mogelijk om een complete kaart te maken van het brein waarin alles opgenomen is, van genexpressie, celtype, structuren, verbindingen, functies, tot hoeveelheden neurotransmitters?
