Chemotherapie die niet schadelijk is voor het lichaam, maar wel effectief optreedt tegen kankercellen: dat is het doel van de onderzoeksgroep van chemicus Sylvestre Bonnet. Tijdens het promotieonderzoek bracht een chemicus uit die groep, Xuequan Zhou, dat doel een stukje dichterbij. Hij ontwikkelde moleculen die, eenmaal in het bloed, nanodeeltjes vormen die ophopen in de tumor. Gerichte bestraling met zichtbaar licht pakt de tumor daarna grondig aan. Het onderzoek is nu gepubliceerd in Nature Chemistry.
“Gewone antikanker-medicijnen maken vaak te weinig onderscheid tussen goede en slechte cellen”, legt Bonnet uit. “Ze doden ze allebei.” Daar hebben de onderzoekers nu wat op bedacht: nanodeeltjes die hechten aan de tumor en pas actief worden onder invloed van zichtbaar licht. “Zo kunnen dokters een specifiek deel van het lichaam behandelen, zonder de rest te beschadigen. Deze vorm van therapie is al in verschillende ziekenhuizen in gebruik.”
Tot nu toe moesten scheikundigen de chemokuurmedicijnen eerst in het lab aan nanodeeltjes verbinden. Artsen dienden ze daarna via een injectie toe in de bloedsomloop van de patiënt. De toegevoegde nanodeeltjes hielpen de chemokuur bij het vinden van de tumor. Het medicijn van Zhou werkt net even anders. “Bij mijn medicijn is dat labwerk niet meer nodig. Je kunt de moleculen direct toedienen. Eenmaal in het bloed, vormen zich dan vanzelf nanodeeltjes.”
Het molecuul van Zhou blijkt zeer effectief. “Tien procent van het toegediende medicijn bereikt ook daadwerkelijk de tumor”, vertelt Bonnet. “Van elke 100 moleculen die we toedienen, komen er 10 aan op bestemming. Voor andere nanomedicijnen ligt dat percentage veel lager. Uit een studie van een aantal jaar geleden bleek dat dat gemiddeld maar 0.7% is.”
Verdere uitleg op de site van Universiteit Leiden.