We weten nog niet zo lang dat ook eencelligen (bacteriën en archaea) histonen hebben – eiwitten die het DNA structureren. Nu heeft de Leidse promovendus Samuel Schwab (Leiden Institute of Chemistry) ontdekt dat de histonen in deze organismen diverser zijn dan ooit gedacht. Schwab en zijn collega’s beschrijven maar liefst zeventien verschillende groepen, elk met unieke structuren en functies.
‘DNA is zo’n groot molecuul dat het eigenlijk niet in een cel past,’ legt Schwab uit. ‘Daarom zijn er eiwitten die het DNA compact maken. De bekendste daarvan zijn histonen.’ Lange tijd werd gedacht dat alleen complexe levensvormen over histonen beschikten, totdat wetenschappers ze ook ontdekten in archaea, en uiteindelijk in bacteriën (beiden eencelligen zonder celkern). Histonen vormen een soort bolletjes, nucleosomen genaamd, waar het DNA zich omheen wikkelt.
Met behulp van AI-algoritme AlphaFold en de Leidse supercomputerfaciliteit ALICE heeft Schwab en zijn groep voor verschillende sequenties de structuur van de bijbehorende histonen voorspeld en deze later in het lab aangetoond. Er zijn meerdere vormen waaromheen DNA zich bindt.
Lees het hele verhaal op de site van de Universiteit Leiden.