Biologe Noelia del Carmen: “Mijn onderzoek richt zich op een tropische zoetwaterslak die tussengastheer is van een parasiet die schistosomiasis veroorzaakt, een ziekte waarmee meer dan 250 miljoen mensen besmet zijn, vooral in plattelandsgebieden in Sub-Sahara-Afrika.”
Overdracht gebeurt als mensen in contact komen met besmet water, bijvoorbeeld tijdens het baden of vissen – de larven van de parasiet dringen dan ongemerkt door de huid heen. In de bloedvaten ontwikkelen de larven zich tot wormen, en die produceren vervolgens eitjes. Een deel daarvan blijft in het lichaam en veroorzaakt daar orgaanschade – voor kinderen kan de ziekte zelfs dodelijk zijn. De rest wordt uitgescheiden via urine en ontlasting. Aangezien sanitaire voorzieningen vaak ontbreken, waardoor mensen hun toevlucht moeten nemen tot een rivier of een meer, wordt de cyclus zo in stand gehouden. Mensen worden keer op keer opnieuw besmet en tegen medicatie ontstaat vaak resistentie.
Om schistosomiasis te bestrijden is een aanpak op meerdere fronten nodig, legt Noelia uit. “Allereerst moeten we te weten komen waar de slakken te vinden zijn, en in welke ecologische omstandigheden je ze kan verwachten.” Daarvoor moeten data worden verzameld en dat gebeurt met een heel netwerk van lokale medewerkers: “In Oeganda, Tsjaad en Congo hebben we vrijwilligers opgeleid om de slakkensoort die de ziekte overbrengt te identificeren. Zij sturen ons foto’s door zodat ik hun werk kan verifiëren. Op drie jaar tijd hebben we foto’s van meer dan 80.000 slakken binnengekregen en gevalideerd, en nu ben ik dynamische kaarten aan het maken die aangeven waar en wanneer er risico bestaat op het doorgeven van de ziekte.”
Lees het hele interview op de site van de KU Leuven.
