Patronen zoals dag en nacht of seizoenen, zijn van groot belang geweest voor het ontstaan van het eerste leven op aarde. Dat stelt scheikundige Peer van Duppen in zijn onderzoek waarop hij 17 december promoveert aan de Radboud Universiteit.
Voor zijn onderzoek gebruikte de scheikundige een scheikundige reactie – de formosereactie – waarvan wordt aangenomen dat die van belang is geweest bij het ontstaan van het eerste leven. Bij deze reactie ontstaan complexe suikers uit eenvoudige moleculen. Daarmee ontstaat er een soort web van reacties dat zich steeds verder uitbreidt. Van Duppen: ‘De oersoep is totaal chaotisch en heeft geen richting. Maar bij een formosereactie kan de omgeving sturen welk deel van het netwerk gebruikt wordt en welke moleculen gevormd worden.’
Van Duppen stopte een stof (formaldehyde, wat ook in de atmosfeer van de primitieve aarde aanwezig was) in een minireactor, ter grootte van een vingertop. Daar voegde hij een suikermolecuul aan toe. Vervolgens merkte hij dat het toevoegen van bepaalde patronen uit de omgeving ervoor zorgde dat bepaalde reacties goed gecontroleerd konden worden. Van Duppen: ‘Patronen zoals dag- en nachtritme, of veranderende seizoenen, zorgden ervoor dat sommige stofjes meer werden aangemaakt dan anderen. Die patronen hadden dus invloed op de reacties die er plaatsvonden. Zonder die patronen bleef het een chaos.’
Lees het hele bericht op de site van de Radboud Universiteit. (De formose-reactie is al in 1861 ontdekt door Aleksandr Butlerov.)